สถาบันครอบครัวเป็นจุดเริ่มต้นของชีวิต และเป็นอีกหนึ่งที่พึ่งสำหรับคนทุกช่วงวัย แต่ก็ยังไม่ใช่สิ่งที่สามารถนำมาตัดสินว่าคนคนนั้นจะโตมาเป็นอย่างไร แต่ละคนถูกเลี้ยงดูและปลูกฝังมาแบบแตกต่างกัน การจะให้คนในสังคมคิดหรือทำอะไรเหมือนกันทุกคนก็คงไม่ได้ ก่อนที่จะไปเปลี่ยนแปลงคนอื่น เราอยากให้คุณลองมองที่ตัวเองก่อน ว่าคุณกำลังทำอะไรให้ลูกเสียใจ หรือทำให้เขาเปลี่ยนไปหรือเปล่า
1. การใช้ความรุนแรงในครอบครัว สาเหตุที่ทำให้เกิดความเสียหายทั้งทางร่างกายและจิตใจ คือการใช้ความรุนแรงกับเด็ก ทั้งในการลงโทษและการระบายอารมณ์โมโห คุณต้องสังเกตตัวเองแล้วว่าสิ่งที่เราทำมันรุนแรงเกินไปสำหรับลูกหรือไม่ เช่น การลงโทษด้วยการทุบตี หรือการทำร้ายร่างกายเมื่อคุณไม่พอใจในสิ่งที่เขาทำ ขู่จะทำร้ายถ้าไม่ทำตามคำสั่ง สิ่งเหล่านี้มันทำให้เขาเปิดบาดแผลทางจิตใจ และอาจทำให้เด็กร่าเริงกลายเป็นเด็กที่มีภาวะซึมเศร้าไปเลยก็ได้ โดยเฉพาะเรื่องสุขภาพจิตยิ่งต้องระวังเป็นอย่างมาก
2. ด่า หรือพูดจารุนแรง อย่างที่เราบอกว่าแผลในจิตใจมันรักษายาก บางคนกลายเป็นปมฝังใจไปเลยว่าเคยโดนครอบครัวปฏิบัติแบบนี้มา เรื่องการใช้คำพูดก็เป็นสิ่งที่ต้องระวัง คุณอาจจะลืมไปแล้วว่าพูดอะไรไว้บ้าง แต่ลูกเวลาโดนด่า หรือพูดแรงๆใส่ เขาจำได้ทุกคำ คุณลองคิดดูสิ ถ้ามีคนมาพูดดีๆ กับมีคนมาด่าคุณ คุณอยากจะคุยกับคนไหนมากกว่า แถมการด่าทอ และการใช้คำพูดรุนแรง ยังทำให้เกิดพฤติกรรมต่อต้าน
3. ไม่เข้าใจลูกตัวเอง พ่อแม่สมัยนี้ถือว่าห่างเหินกับลูกกันมาก เพราะด้วยงานที่ต้องทำ รวมถึงภาระความรับผิดชอบที่ต้องดูแล ทำให้พ่อแม่ และลูก แทบไม่มีโอกาสได้ใช้เวลาร่วมกัน ปัญหาที่ตามมาคือคุณไม่เข้าใจลูกตัวเอง อย่างเช่น ลูกกำลังดูหนังโป๊ไทยแล้วคุณเข้ามาเจอพอดี สิ่งที่คุณทำคือการด่าว่าเขา มองว่าหนังโป๊ไทยเป็นเรื่องเสื่อมเสียและด่าทอด้วยคำพูดแรงๆ แบบนี้คุณกำลังทำให้ตัวเองกลายเป็นตัวร้ายในสายตาลูก สิ่งที่คุณต้องทำในกรณีนี้คือ เข้าใจว่ามันเป็นธรรมชาติ คนเราล้วนมีความต้องการทั้งนั้น และต้องเคารพสิทธิส่วนบุคคลของลูกด้วย ถึงจะเป็นลูกเรา ก็ไม่ควรเข้าไปยุ่งกับข้าวของส่วนตัวมากเกินไป
4. ด่าเรื่องเดิมซ้ำๆ อย่างที่เราบอกไปในตอนต้น ว่าคำพูดคือดาบที่ทำร้ายลูกได้มากกว่าการกระทำ แผลในจิตใจมันไม่มีทางหายไปง่ายๆ การที่คุณเอาเรื่องเก่าๆ หรือเรื่องเดิมมาด่าเขา ว่าเขาอยู่ซ้ำๆ เหมือนเป็นการตอกย้ำความผิด อย่างแรกที่ลูกรู้สึกคือรำคาญคุณ และพยายามอยู่ห่างคุณขึ้นเรื่อยๆ รูตัวอีกทีลูกก็สนิทกับเพื่อนมากกว่าพ่อแม่แล้ว